Kozmetik ürünlerin içinde, tüketicilerin çoğunun anlamını ve ne işe yaradığını bilmediği ve hatta adını dahi ilk kez duyduğu birçok ham madde bulunur. Kozmetik ürünler (sabun, losyon, yüz ve göz makyajı, parfüm vb.) içindeki bazı ham maddelerden dolayı bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Günümüzde birçok insanın belirli maddelere alerjisi vardır ve her yaşta herkes alerji geliştirebilir. 

Bu yazımızda; alerji nedir, alerjik reaksiyon nedir, kozmetik ürünlerde bulunan parfüm alerjenleri nelerdir gibi soruların cevaplarına değindik.

Alerji ve Alerjik Reaksiyon Nedir? 

Alerjen, alerjik reaksiyonlara neden olan maddelere verilen isimdir. Alerjik reaksiyonlar, bağışıklık sisteminin başka türlü zararsız olabilecek maddelere aşırı tepki göstermesidir. Alerjen maddeler vücuda, solunum yoluyla alınabildiği gibi cilde temas yoluyla ya da ağızdan da alınabilir. Vücuda herhangi bir şekilde alınan bir alerjen, alerji semptomlarına neden olan antikorlar gibi kimyasal maddeleri serbest bırakması için bağışıklık sistemini tetikleyebilir. Birçok insan, çiçek açan bitkilerden gelen polenlerin neden olduğu mevsimsel alerjilere veya gıda alerjilerine aşinadır. Kozmetiklere karşı alerjik reaksiyonlar çoğunlukla ciltte kaşıntılı, kırmızı döküntüler veya kontakt dermatit olarak ortaya çıkar.

Kozmetik Ürünlerdeki Parfüm Alerjenleri 

Kozmetik ürünlerin içinde bulunabilecek alerjen maddelerin, genellikle parfümden/sentetik kokulardan gelebileceği düşünülür. Fakat ürünün formülasyonunda bulunan doğal uçucu yağlar veya ekstraktlardan da alerjen maddelerin ürüne dahil olabileceği unutulmamalıdır.

Avrupa Birliği tarafından etiketlenmiş 26 parfüm alerjeni:

•    Amyl – cinnamic alcohol

•    Anisyl alcohol

•    Benzyl  salicylate

•    Benzyl alcohol

•    Benzyl benzoate

•    Benzyl cinnamate 

•    Cinnamic alcohol

•    Cinnamic aldehyde

•    Citral

•    Citronellol

•    Coumarin

•    Eugenol

•    Farnesol

•    Geraniol

•    HMPCC

•    Hydroxycitronellal

•    Isoeugenol

•    Lilial

•    Limonene

•    Linalool

•    Methylheptin carbonate

•    Oak moss abs

•    Tree moss abs

•    α- Amyl –cinnamic aldehyde

•    α- Hexyl – cinnamic aldehyde 

•    γ-Methylionon

Kozmetik Ürünlerdeki Alerjen Maddeler Hangi Durumda Belirtilmelidir?

Belirlenen 26 alerjen maddenin bitmiş kozmetik ürünün içindeki konsantrasyonu hesaplandığında; ürün durulanıyor (rinse-off) ise %0,01’in üzerinde olduğunda ürün durulanmıyor ise %0,001’in üzerinde olduğunda etikette belirtilmek zorundadır. Durulanan ürünler; sabun, şampuan, duş jeli gibi ürünler; durulanmayan ürünler ise krem, losyon, tonik, cilt serumu gibi ürünlerdir.

Alerjen maddeler ile yapılan güncel çalışmalar, kozmetik ürün etiketlerindeki içerik listelerinin (ingredients) yeni alerjen maddelerin de belirtilmesi ile artacağını gösteriyor.

Alerjen Maddelerin Etikette Belirtilmesi Neden Önemli?

Yapılan araştırmalar ile alerjen maddeler belirlenerek, tüketicilerin korunması ve alerjenler hakkında bilgilendirilmesi hedeflenmektedir. Listelenen alerjenlerden en az birine alerjisi olan bir tüketiciye göre, ürünlerde bulunan alerjen maddelerinin etiketteki INCI listesinde belirtiliyor olması ekstra önemli olacaktır.

Aralık 2011'de, AB'nin Tüketici Güvenliği Bilimsel Komitesi (SCCS), insanların 1223/2009 sayılı yönetmelikte halihazırda listelenen 26 maddeden daha fazla maddeye duyarlı olduğu sonucuna varan SCCS/1459/11 – “Kozmetik ürünlerdeki koku alerjenlerine ilişkin görüş”ü kabul etmiş ve yönetmelik kapsamına yaklaşık 56 maddenin daha eklenmesi planlanmıştır.

Henüz “alerjen” kategorisine dahil edilmeyen fakat üstünde çalışılması ve listeye dahil edilmesi önerilen doğal maddelere menthol, terpineol, linalyl acetate, camphor, vanillin ve geraniol türevleri (geranial and geranyl acetate); doğal ekstraktlara ise ylang-ylang oil (Cananga odorata flower oil), cinnamon oil (Cinnamomum zeylanicum bark oil) ve lavender oil (Lavandula officinalis flower oil) örnek olarak verilebilir.

References:

https://ec.europa.eu
https://op.europa.eu